İngiltere ile İrlanda arasında minik bir ada olduğunu, bu adanın Birleşik Krallık’a dahil olmayıp İngiltere ile özerk bağlılığı bulunduğunu ve dünyanın en eskisi olduğu tahmin edilen parlamento benzeri yapılanmasına ev sahipliği yaptığını biliyor muydunuz? İşte bu adanın adı, Isle of Man.
Bu İsim de Nedir?
Isle of Man’ı ilk duyduğumda “İnsan Adası” gibi bir anlama geldiğini sanmıştım. Oysaki ada adını 1079’da kurulan Norveç kökenli Mann Krallığı’ndan alıyormuş.
Buradaki Mann ise tahminen Manannán mac Lir adındaki Kelt deniz tanrısının adından geliyor. Adanın bayrağı, armasının ortasında bulunan, kırmızı fon üzerindeki triskelion. Söylenceye göre tanrı Manannán, adaya bir saldırı olduğunda üç bacaklı hale gelir ve düşmanların üzerine saldırırmış.
Man Adası Tarihine Ufak Bir Bakış
Bu minik adada milattan önce 6500 yıllarından beri insan yerleşimi var. Adada 8. yy’ın sonlarında Viking yerleşimi başlıyor. 13. yy’da Norveç kralı tarafından, bir anlaşma sonucu İskoçya’ya bırakılıyor ve 14. yy’da İngiltere hakimiyetine geçiyor. Ada, her iki dünya savaşında da İngiltere tarafından genellikle siyasi suçluların tutulduğu bir yer haline geliyor.
Parlamento işine gelirsek, “Tynwald” adı verilen sistem Vikinglerin adaya yerleşmesi ile milattan sonra 979 yılında oturtuluyor. Kurulan bu sistemin pek çok bölümü halen kullanılıyor. Yani bin yıldan daha eski bir parlamento sistemleri var.
Parlamentonun geleneksel toplantısını her yıl “Tynwald Günü” adı verilen bayramda gerçekleştiriyor. House of Keys ve Yasama Konseyi adındaki iki bölümden oluşan bu sistemde House of Keys’te seçimle gelen milletvekilleri, Yasama Konseyi’nde ise atanmış ve House of Keys tarafından seçilmiş kişiler bulunuyor.
Başkenti ve en büyük şehri Douglas olan Isle of Man, dışişleri ve askeri bakımdan İngiltere’ye bağlı. Bu sebeple Kraliçe Elizabeth’in “Lord of Man” gibi ilginç bir sıfatı var. Avrupa Birliği ile serbest mal dolaşımı dışında herhangi bir ilgisi olmayan Isle of Man’a gidebilmek için İngiltere’den vize almanız gerekiyor.
Man Adası’nın İlginç Sakinleri
Fantastik öğeleri sevenlerin bu adayı mutlaka ziyaret etmesini öneririm zira adanın folkloru her türden peri (küçük halk diyorlar), ruh, adanın ünlü Peel Kalesi’nin koridorunda koşan efsanevi köpek gibi şeylerle dolu. Hatta bu 11. yüzyıldan kalan Peel Kalesi’nin Kral Arthur efsanesinde geçen Avalon olabileceği iddia ediliyor.
Ayrıca adanın yerel hayvanları da kendince fantastik özellikler taşıyor. Karşınızda dört ya da zaman zaman altı boynuzlu satanik Manx Loaghtan koyunu ve kuyruksuz Manx kedisi:
Bu arada Isle of Man için araştırma yaparken enteresan bir detaya rastladım. Adada 7 Türk askerinin yattığı küçük bir şehitlik var. 1. Dünya Savaşı’nda İngilizlere esir düşen 115 Türk askerinden 7’si burada ölmüşler ve gömülmüşler. Bu mezarlara 1972 yılında şehitlik statüsü verilmiş ve bakım yapılmış. Şu anda da bakımı ilgili İngiliz kurumlar tarafından yapılıyor, giderleri ise Türkiye Savunma Bakanlığı tarafından ödeniyor.
Man Adası’na Nasıl Gidilir?
Bu adaya nasıl gidebilirsiniz? Daha önce yazılarımdaki yarı-imkansız bölgelere bakarsak Isle of Man oldukça kolay ulaşabileceğiniz bir bölge. Karşılaşacağınız en büyük zorluk İngiltere vizesi ve vize alırken “Siz ya da ailenizin herhangi bir üyesi soykırım yaptı mı, terörist eylemde bulundunuz mu?” gibi soruları cevaplarken yaşayacağınız ruh daralması…
Bunları aşarsanız Londra’dan rahatça Isle of Man’e ulaşabilirsiniz. Oldukça gelişmiş ve turistik olan bu adada güzel zaman geçireceğinize eminim.
Bu arada, dünyanın en heyecanlı motosiklet yarışlarından biri olan “Isle of Man Tourist Trophy” de bu adada yapılıyor.
Haftaya dünyanın başka bir yerinde buluşana kadar; Cair Vie!
Kaynaklar
Wikipedia
Ekşi Sözlük
1923turk.com
visitisleofman.com
worldofwool.co.uk
roadracingworld.com
Not: Yıllar sonra “Man Adası Belgeleri” ile bu sayfa hayatında görmediği popülerliği kazandı. Ama o belgeler de unutuldu gitti tabii. İlginç konudur ama, bilmiyorsanız bir araştırın derim 🙂
Bir yanıt yazın